Verðtrygging ekki bönnuð//Þetta var vitað: nú taka Íslenskir dómstólar við!!!!

Verðtrygging ekki bönnuð Viðskipti | mbl.is | 28.8.2014 | 9:23 Mynd 685213 Tilskipun Evrópusambandsins (93/13/EBE) leggur ekki almennt bann við skilmálum um verðtryggingu veðlána í samningum milli veitanda og neytanda. Það er landsdómstólsins að meta hvort umræddur skilmáli sé óréttmætur.

 

Þetta er niðu

rstaða EFTA-dómstólsins varðandi verðtryggingu á lán á Íslandi.Stefn­andi í mál­inu sem rekið er fyr­ir lands­dóm­stóln­um tók á ár­un­um 2005 og 2007 fast­eignalán í formi veðskulda­bréfa til fast­eigna­kaupa í Reykja­vík.

 

Lánið sem deilt er um var bundið vísi­tölu neyslu­verðs með vaxta­end­ur­skoðun­ar­á­kvæði

 

. Um mitt ár 2009 hætti stefn­andi að greiða af skulda­bréf­inu. Aðfar­ar­beiðni var lögð fram og í kjöl­farið var gert fjár­nám í eign­ar­hluta stefn­anda í fast­eign­inni í Reykja­vík vegna áhvílandi veðbanda á grund­velli aðfar­ar­heim­ild­ar­inn­ar í skulda­bréf­inu.

 

Í mála­rekstri sem fylgdi í kjöl­farið var meðal ann­ars fjallað um hvort verðtrygg­ing­in væri órétt­mæt­ur skil­máli í and­stöðu við til­skip­un­ina um órétt­mæta skil­mála.

 

Í þeim mála­rekstri hélt bank­inn sem stefnt var því fram að verðtrygg­ing hafi verið heim­il að ís­lensk­um lög­um og að lánið hafi upp­fyllt öll viðeig­andi skil­yrði.

 

Í upp­hafi minnti EFTA-dóm­stóll­inn á að það er ein­ung­is lands­dóm­stóls­ins sem hef­ur málið til úr­lausn­ar að meta bæði þörf­ina á að leita ráðgef­andi álits og mik­il­vægi spurn­ing­anna sem vísað er til EFTA dóm­stóls­ins í ljósi þeirra til­teknu aðstæðna sem uppi eru í mál­inu.

 

Í þessu máli virt­ist sem Héraðsdóm­ur Reykja­vík­ur hafi ákveðið að beina spurn­ing­un­um til EFTA-dóm­stóls­ins eins og þær voru orðaðar í dómi Hæsta­rétt­ar Íslands í kæru­máli vegna ákvörðun­ar­inn­ar um að leita ráðgef­andi álits. Er í verka­hring Hæsta­rétt­ar að taka af­stöðu Í sam­ræmi við það ákvað dóm­stóll­inn að leggja mat á þæ

 

r spurn­ing­ar. Að því er gild­is­svið 2. mgr. 1. gr. til­skip­un­ar­inn­ar um órétt­mæta skil­mála varðar komst dóm­stóll­inn að þeirri niður­stöðu að það væri í verka­hring lands­dóm­stóls­ins að taka af­stöðu til þess hvort samn­ings­skil­mál­ar um verðtrygg­ingu lána, eins og þeir sem um er að ræða í máli þessu, séu und­anþegn­ir gild­is­sviði til­skip­un­ar­inn­ar.

 

Sú und­anþága byggi á þeirri rétt­mætu álykt­un að lög­gjafi aðild­ar­rík­is hafi í grund­vall­ar­atriðum komið í veg fyr­ir órétt­mæta skil­mála í neyt­enda­samn­ing­um þar sem hinar bind­andi regl­ur leiti jafn­væg­is á milli rétt­inda og skyldna samn­ingsaðila.

 

Frá sjón­ar­hóli neyt­and­ans sé það því sér­stak­lega mik­il­vægt að EES-ríki tryggi í reynd slíkt jafn­vægi. Meta verði þó hvort svo sé í hverju til­viki fyr­ir sig ef vald er fram­selt.

 

Að því marki sem hinir um­deildu samn­ings­skil­mál­ar áttu að end­ur­spegla regl­ur ís­lensks rétt­ar um verðtrygg­ingu lána taldi EFTA-dóm­stóll­inn ekki standa efn­is­leg rök til að gera grein­ar­mun á skil­mál­um sem verða að fylgja samn­ingi og skil­mál­um sem eru lög­bundn­ir að efni til en samn­ingsaðilar hafa val um hvort þeir leggi til grund­vall­ar í lög­skipt­um sín­um.

 

Í hvor­ugu til­vik­inu myndi ójöfn samn­ings­staða hafa áhrif á efni skil­mál­ans neyt­anda í óhag.

 

Að því marki sem samn­ingsaðilar urðu að taka mið af samn­ings­skil­mál­um sem end­ur­spegluðu laga­kerfi og reglu­verk lands­rétt­ar taldi EFTA-dóm­stóll­inn að þær regl­ur giltu jafnt um lán­veit­end­ur og neyt­end­ur. Kom­ist lands­dóm­stóll hins veg­ar að þeirri niður­stöðu að til­skip­un­in gildi í mál­inu, væri það hans að leggja mat á það hvort um­rædd­ir skil­mál­ar væru órétt­mæt­ir.

 

Matið yrði að taka mið af skýr­ingu dóm­stóls­ins á hug­tak­inu ,,órétt­mæt­ur skil­máli“.

 

EFTA-dóm­stóll­inn komst enn frem­ur að þeirri niður­stöðu að til­skip­un­in legði ekki skil­yrðis­laust bann við verðtrygg­ing­ar­á­kvæðum í samn­ing­um um veðlán eins og þeim sem hér um ræðir. 3. og 4. gr. 2 til­skip­un­ar­inn­ar mæla ein­ung­is fyr­ir um meg­in­regl­ur við mat á því hvort til­tek­inn samn­ings­skil­máli sé órétt­mæt­ur.

 

Enn frem­ur seg­ir ber­um orðum í 3. mgr. 3. gr. til­skip­un­ar­inn­ar, með hliðsjón af d-lið 2. mgr. viðauka henn­ar, að verðtrygg­ing­ar­á­kvæði telj­ist ekki órétt­mæt­ir skil­mál­ar, í sjálfu sér, ef vísi­tölu­bind­ing­in er lög­leg og aðferðinni við út­reikn­ing verðbreyt­inga lýst ræki­lega í samn­ingi.

 

Hvað varðar þá spurn­ingu hvort aðferðinni við út­reikn­ing verðbreyt­inga hefði verið ræki­lega lýst taldi dóm­stóll­inn það ákaf­lega mik­il­vægt að neyt­andi fengi nægi­leg­ar upp­lýs­ing­ar um skil­mála samn­ings og af­leiðing­ar hans áður en hann samþykkti hann.

 

Slík lýs­ing yrði að gefa neyt­and­an­um færi á að taka upp­lýsta ákvörðun áður en hann und­ir­ritaði samn­ing. Þetta ætti sér­stak­lega við í til­vik­um þar sem aðilar kæmu sér sam­an um verðtrygg­ingu sem leiddi sjálf­krafa til breyt­inga á höfuðstól skuld­ar­inn­ar líkt og verðtrygg­ing­in í þessu til­viki.

 

Það væri á grund­velli þeirra upp­lýs­inga sem neyt­andi ákvæði hvort hann vildi skuld­binda sig eða ekki sam­kvæmt skil­mál­um sem selj­and­inn eða veit­and­inn hefði samið fyr­ir­fram.

 

EFTA-dóm­stóll­inn komst einnig að þeirri niður­stöðu að 1. mgr. 6. gr. til­skip­un­ar­inn­ar verði að túlka með þeim hætti að í þeim til­vik­um þar sem lands­dóm­stóll kemst að þeirri niður­stöðu að til­tek­inn samn­ings­skil­máli sé órétt­mæt­ur sam­kvæmt til­skip­un­inni beri hon­um að tryggja að slík­ur skil­máli sé óskuld­bind­andi fyr­ir neyt­and­ann að því gefnu að samn­ing­ur­inn geti haldið gildi sínu að öðru leyti án hins órétt­mæta skil­mála að því marki sem regl­ur lands­rétt­ar leyfa.

 

Sam­kvæmt dómi Hæsta­rétt­ar verður leitað ráðgef­andi álits EFTA-dóm­stóls­ins á þess­um fimm spurn­ing­um: Sam­rým­ist það ákvæðum til­skip­un­ar ráðsins 93/​​13/​​EBE frá 5. apríl 1993 um órétt­mæta skil­mála í neyt­enda­samn­ing­um ef lög­gjöf í ríki sem aðild á að EES-samn­ingn­um heim­il­ar að samn­ing­ur neyt­anda og veit­anda um lán til fjár­mögn­un­ar fast­eigna­kaupa hafi að geyma ákvæði þess efn­is að greiðslur af lán­inu skuli verðtryggðar sam­kvæmt fyr­ir­fram ákveðinni vísi­tölu? -SVAR EFTA: 1. Til­skip­un 93/​13/​EBE legg­ur ekki al­mennt bann við skil­mál­um umverðtrygg­ingu veðlána í samn­ing­um milli veit­anda og neyt­anda. Það er lands­dóm­stóls­ins að meta hvort um­rædd­ur skil­máli sé órétt­mæt­ur. Matið verður að taka mið af skýr­ingu dóm­stóls­ins á hug­tak­inu ,,órétt­mæt­ur skil­máli“

 

. Ef svarið við fyrstu spurn­ing­unni er á þann veg að verðtrygg­ing greiðslna af láni sem tekið er til fjár­mögn­un­ar fast­eigna­kaupa sé sam­rýman­leg ákvæðum til­skip­un­ar 93/​​13/​​EBE þá er í öðru lagi spurt hvort til­skip­un­in tak­marki svig­rúm viðkom­andi samn­ings­rík­is til þess að ákveða með lög­um eða stjórn­valds­fyr­ir­mæl­um hvaða þætt­ir skuli valda breyt­ing­um á hinni fyr­ir­fram ákveðnu vísi­tölu og eft­ir hvaða aðferðum þær breyt­ing­ar skuli mæld­ar? SVAR EFTA:

 

Til­skip­un 93/​13/​EBE tak­mark­ar ekki svig­rúm EES-rík­is til þess að ákveða með lög­um eða stjórn­valds­fyr­ir­mæl­um hvaða þætt­ir geti valdið breyt­ing­um á fyr­ir­fram ákveðinni vísi­tölu, á borð við hina ís­lensku vísi­tölu neyslu­verðs, og eft­ir hvaða aðferðum þær breyt­ing­ar skuli mæld­ar að því gefnu að þeim sé lýst með skýr­um hætti í samn­ingn­um.

 

Ef svarið við ann­arri spurn­ing­unni er að til­skip­un 93/​​13/​​EBE tak­marki ekki það svig­rúm samn­ings­rík­is sem nefnt er í þeirri spurn­ingu þá er í þriðja lagi spurt hvort samn­ings­skil­máli telj­ist hafa verið sér­stak­lega um­sam­inn í skiln­ingi 1. mgr. 3. gr. til­skip­un­ar­inn­ar þegar a) tekið er fram í skulda­bréfi sem neyt­andi und­ir­rit­ar í til­efni lán­töku að skuld­bind­ing hans sé verðtryggð og til­greint er í skulda­bréf­inu við hvaða grunn­vísi­tölu verðbreyt­ing­ar skuli miðast, b) skulda­bréf­inu fylg­ir yf­ir­lit sem sýn­ir áætlaðar og sund­urliðaðar greiðslur á gjald­dög­um láns­ins og tekið er fram í yf­ir­lit­inu að áætl­un­in geti tekið breyt­ing­um í sam­ræmi við verðtrygg­ing­ar­á­kvæði láns­samn­ings­ins, og c) neyt­andi og veit­andi und­ir­rita báðir greiðslu­yf­ir­litið sam­tím­is og sam­hliða því að neyt­andi und­ir­rit­ar skulda­bréfið? SVAR EFTA: 3.

 

Það er lands­dóm­stóls­ins að taka af­stöðu til þess hvort samið hafi verið sér­stak­lega um til­tek­inn samn­ings­skil­mála í skiln­ingi 3. gr. til­skip­un­ar 93/​13/​EBE. Telst aðferðin við út­reikn­ing verðbreyt­inga í láns­samn­ingi um fjár­mögn­un fast­eigna­kaupa hafa verið út­skýrð ræki­lega fyr­ir neyt­anda í skiln­ingi d. liðar 2. gr. viðauka við til­skip­un 93/​​13/​​EBE þegar at­vik eru með þeim hætti sem nán­ar grein­ir í þriðju spurn­ing­unni?

 

SVAR EFTA: Það er lands­dóm­stóls­ins að meta hvort samn­ings­skil­mála um verðtrygg­ingu af­borg­ana af láni til fjár­mögn­un­ar á fast­eigna­kaup­um skuli telj­ast hafi verið lýst fyr­ir neyt­and­an­um með skýr­um og skilj­an­leg­um hætti.

 

Slíkt mat verður að taka mið af ná­kvæmu orðalagi viðeig­andi samn­ings­skil­mála og öll­um öðrum aðstæðum, þar á meðal þeirra sem vísað er til í a- og b-hluta þriðju spurn­ing­ar lands­dóm­stóls­ins, auk ákvæða lands­rétt­ar um verðtrygg­ingu.

 

Á ríki sem er aðili að EES-samn­ingn­um val milli þess við inn­leiðingu 1. mgr. 6. gr. til­skip­un­ar 93/​​13/​​EBE, ann­ars veg­ar að mæla svo fyr­ir í lands­rétti að heim­ilt sé að lýsa óskuld­bind­andi fyr­ir neyt­anda órétt­mæta skil­mála í skiln­ingi 1. mgr. 6. gr. til­skip­un­ar­inn­ar, eða hins veg­ar að mæla svo fyr­ir í lands­rétti að slík­ir skil­mál­ar skuli ávallt vera óskuld­bind­andi fyr­ir neyt­and­ann? SVAR EFTA:

 

1. mgr. 6. gr. til­skip­un­ar­inn­ar verður að túlka með þeim hætti að í þeim til­vik­um þar sem lands­dóm­stóll

 

kemst að þeirri niður­stöðu að til­tek­inn samn­ings­skil­máli sé órétt­mæt­ur sam­kvæmt til­skip­un­inni beri þeim

 

dóm­stól að tryggja að slík­ur skil­máli sé óskuld­bind­andi fyr­ir neyt­and­ann að því gefnu að samn­ing­ur­inn

 

geti haldið gildi sínu að öðru leyti án hins órétt­mæta skil­mála að því marki sem regl­ur lands­rétt­ar leyfa.///////////////////////////////Svo mörg voru þau orð frá EFTA Dómstólnum og við stöndum,bara á öndinni og viljum að íslenskir dómstólar taki þetta sanngjarnara ,annað er ekki í stöðunni,ég bar á sinum tíma um erlend lán en var endilega sagt að ger það ekki,en ef maður hefði gert það væri staðan öðruvísi allt leiðrétt!!!!! Allt fólk sem tók þessi innlendu lán sem þessa vegna hafa alveg eins verið tekin í erlendri mynt,þau eru greidd í dag með öllu sem hægt er að klína á þau,Finnst Dómstólum Íslands þetta gott og gild,það getur ekki verið???Enn við munum verjast ekki spurning og það vel að við fáum leiðréttingu annað ekki hægt!!!/Halli gamli

Verðtrygging ekki bönnuð