Í andstöðu við hagsmuni stjórnvalda:samt veruðum við að fá þetta leiðrétt!!!

 Í andstöðu við hagsmuni stjórnvalda Innlent | mbl | 15.7.2014 | 19:30 Fari svo að fram­kvæmd verðtrygg­ing­ar­inn­ar verði dæmd... Breytingar sem urðu þegar Alþingi samþykkti ný lög um neytendalán í fyrra eru í andstöðu við hagsmuni íslenskra stjórnvalda í dómsmáli sem snýr að framkvæmd verðtryggingarinnar hér á landi.

 

Málið var flutt fyrir EFTA-dómstólnum í seinasta mánuði og gefur dómstóllinn brátt ráðgefandi álit í því.

 

Sam­kvæmt nýju lög­un­um, sem tóku gildi þann 1. nóv­em­ber síðastliðinn, á hinn svo­kallaði hlut­falls­legi kostnaður verðtryggðra lána ekki að miðast leng­ur við enga, eða núll pró­sent, verðbólgu.

 

Þess í stað skal hann miðast við tólf mánaða verðbólgu. Fyr­ir EFTA-dóm­stóln­um hafa stjórn­völd hins veg­ar fært fyr­ir því rök að miða eigi við enga verðbólgu þegar hlut­fallstal­an er reiknuð út.

 

Það sé ein­fald­ast. Því mætti í raun segja að stjórn­völd væru í and­stöðu við sjálft sig. Á næstu vik­um mun EFTA-dóm­stóll­inn gefa ráðgef­andi álit í tveim­ur mál­um sem snúa að verðtrygg­ingu á ís­lensk­um neyt­endalán­um.

 

Meðal ann­ars hef­ur verið tek­ist á um hvort verðtrygg­ing­in gangi í ber­högg við til­skip­an­ir Evr­ópu­sam­bands­ins, sem hafa verið inn­leidd­ar hér á landi, og fari svo að fram­kvæmd henn­ar verði dæmd ólög­mæt myndu ís­lensk­ar lána­stofn­an­ir, þá helst Íbúðalána­sjóður, verða af hundruðum millj­arða króna.

 

Tek­ist á um út­reikn­ing hlut­fallstöl­unn­ar Í fyrra mál­inu eru fimm spurn­ing­ar lagðar fyr­ir dóm­stól­inn en í seinna mál­inu var einni spurn­ingu bætt við. Sam­sett mynd/​Eggert Þar er spurt hvort lán­veit­anda sé heim­ilt á lán­töku­degi að miða við 0% verðbólgu í lána­samn­ingi þegar heild­ar­lán­töku­kostnaður ásamt ár­legri hlut­fallstölu kostnaðar er reiknaður út. T

 

il út­skýr­ing­ar mæl­ir hlut­fallstal­an heild­ar­kostnað við það að taka lán, þ.e. vexti, lán­töku­gjald, stimp­il­gjöld og ann­an kostnað. Til­gang­ur­inn er í raun tvíþætt­ur: Í fyrsta lagi að koma í veg fyr­ir að kostnaður­inn sé fal­inn lán­tak­an­um og í öðru lagi að gera neyt­end­um kleift að bera sam­an mis­mun­andi lána­mögu­leika.

 

Hér á landi hafa lána­stofn­an­ir und­an­skilið verðtrygg­ing­una og miðað við að verðbólg­an sé ein­fald­lega núll pró­sent þegar hlut­fallstal­an er reiknuð út.

 

Erfitt að segja fyr­ir um verðlagsþróun Til­skip­un­in um hlut­fallstölu kostnaðar var inn­leidd í ís­lensk lög árið 1994. Höfuðstöðvar Eftirlitsstofnunar EFTA (ESA) í Brussel í Belgíu. Höfuðstöðvar Eft­ir­lits­stofn­un­ar EFTA (ESA) í Brus­sel í Belg­íu. Tíu árum síðar voru fast­eignalán síðan felld und­ir hana.

 

Sókn­araðili, sem tók 630 þúsund króna verðtryggt lán hjá Lands­bank­an­um árið 2008, tel­ur að ekki hafi mátt miða við núll pró­sent verðbólgu við út­reikn­ing­inn og hafa bæði fram­kvæmda­stjórn Evr­ópu­sam­bands­ins og ESA, eft­ir­lits­stofn­un EFTA, tekið und­ir það.

 

Þau segja að það sam­rým­ist held­ur ekki til­skip­un­um ESB. Íslensk stjórn­völd hafa aft­ur á móti bent á að þegar hlut­fallstal­an sé reiknuð út sé mun heppi­legra að und­an­skilja verðbæt­urn­ar.

 

Verðbólga hafi verið þrálát í ís­lenskri hag­sögu og þess vegna sé erfitt að spá því hver verðlagsþró­un­in verður. Það sé því ein­fald­ast, í stað þess að giska út í loftið hver verðbólg­an verður, að miða hana við núll pró­sent.

 

Það er að minnsta kosti ljóst að það mun hafa af­drifa­rík­ar af­leiðing­ar í för með sér ef EFTA-dóm­stóll­inn kemst að þeirri niður­stöðu að ekki megi und­an­skilja verðbæt­ur við út­reikn­ing hlut­fallstöl­unn­ar.

 

Enda er talið að yfir 90% af verðtryggðum lána­samn­ingn­um hér á landi séu með skil­mál­um um 0% verðbólgu. Á ákveðna út­göngu­leið Þeir lög­menn sem mbl.is ræddi við telja að niðurstaða EFTA-dóm­stóls­ins hvað þessa spurn­ingu varðar verði af­drátt­ar­laus, þ.e. annað hvort já eða nei.

 

Ef dóm­stóll­inn kemst að þeirri niður­stöðu að óheim­ilt sé að miða við enga verðbólgu við út­reikn­ing hlut­fallstöl­unn­ar verður Hæstirétt­ur Íslands að taka af­stöðu til máls­ins á grund­velli gömlu lag­anna um neyt­endalán, nán­ar til­tekið 14. grein­ar laga nr. 121 frá ár­inu 1994.

 

Sam­kvæmt fyrstu máls­grein 14. grein­ar er lán­veit­anda óhem­ilt að krefja neyt­anda um greiðslu vaxta eða ann­ars lán­töku­kostnaðar ef þeir eru ekki til­greind­ir í lána­samn­ingi.

 

Ef Hæstirétt­ur tek­ur af­stöðu sam­kvæmt þeirri máls­grein er ljóst að öll verðtryggð neyt­endalán sem kveða á um enga verðbólgu verða dæmd ólög­mæt.

 

Viðmæl­end­ur mbl.is benda hins veg­ar á að Hæstirétt­ir eigi ákveðna út­göngu­leið. Það er ef hann horf­ir til þriðju máls­grein­ar 14. grein­ar.

 

Hún seg­ir að ákvæði fyrstu máls­grein­ar gildi ekki ef lán­veit­andi geti sannað að neyt­anda hafi mátt vera ljóst hver lán­töku­kostnaðuirnn átti að vera.

 

Hæstirétt­ur get­ur vísað til þess­ar­ar máls­grein­ar - það er einn mögu­leiki í stöðunni.//////////Við lántakendur eigum þetta inni ,ekki spurning alla vega 50% ekki mynna,en ef þetta verður dæmt svo, af EFTA eru við hörð á því að fá þetta,sem sitjum upp með þrefalt hærra stofnfé en ætti að vera,alavega mikið af því,Bankarnir keyptu þessi lán á tombóluvirði ,þeir eiga að skila okkur því ekki spurning!!þetta liggur á mönnum eins og mara og við erum als ekki ósanngjörn að vilja,fá eitthvað til baka,og við munum ekki gefa það eftir dæmist þetta svo sem á að vera,samkvæmt lögum EFTA!!!(Halli gamli

Í andstöðu við hagsmuni stjórnvalda