Norðurslóðasókn///Mikið mál og sennilega ekki allir á eitt sáttir???

                                                                                                                                               Norðu

rslóðasókn Innlent | mbl.is | 1.11.2014 | 18:46 Mynd 773670 „Það má segja að ég hafi tekið norðurslóðaveikina.

 

Ég fór að lesa mér til um jarðfræði svæðisins, sögu og í raun allt sem ég komst yfir. Það er magnað til þess að hugsa að nágrannarnir Ísland og Grænland séu elsta og yngsta land heims,“ skrifar Heiðar Guðjónsson um norðurslóðir.

 

Það má segja að ég hafi tekið norður­slóðaveik­ina. Ég fór að lesa mér til um jarðfræði svæðis­ins, sögu og í raun allt sem ég komst yfir.

 

Það er magnað til þess að hugsa að ná­grann­arn­ir Ísland og Græn­land séu elsta og yngsta land heims, annað allt að 4.000 millj­ón ára gam­alt og yngsti hluti Íslands aðeins nokk­urra daga (sá elsti er Vest­f­irðir, um 16 millj­ón ára).

 

Áfram héldu ferðir til Kan­ada og Banda­ríkj­anna auk Græn­lands og við náðum tak­mark­inu að skíða Gunn­björn (3.700 metra hár) á Aust­ur-Græn­landi árið 2006, en smám sam­an fór framtíð norðurs­ins að velt­ast meira fyr­ir mér en sag­an. mbl.is/​RAX Það var því kær­komið tæki­færi að fara í ein­stök­um hópi í sigl­ingu um sömu slóðir og ég fór fyrst til á Græn­landi.

 

Ég hef yf­ir­leitt verið þar um vor, þegar skíðafæri er sem best og hafið er ísilagt, en að ferðast um á báti sem bú­inn er helstu þæg­ind­um og flyt­ur all­an búnað, í stað þess að hír­ast í tjaldi og ganga með allt sitt haf­ur­task, er frá­bær upp­lif­un.

 

En það seg­ir líka sitt um þær áskor­an­ir sem við blasa þegar vinna á úr auðlind­um norðurs­ins. Það er nán­ast al­ger skort­ur á innviðum á svæðinu, sem aft­ur leiðir hug­ann að því hvaða mögu­leik­ar eru fyr­ir hendi.

 

Á því hef ég ákveðna sýn. Að nýta sér breyt­ing­ar Sag­an sýn­ir okk­ur að breyt­ing­ar eru óhjá­kvæmi­leg­ar. Það sem skil­ur á milli feigs og ófeigs er hvernig brugðist er við breyt­ing­um.

 

Byggð nor­rænna manna á Græn­landi, sem stóð í hátt í 500 ár, er tal­in hafa lagst af vegna þess að þeir breyttu ekki út af venj­um sín­um, þrátt fyr­ir að nátt­úr­an væri ólík því sem þeir áttu að venj­ast.

 

Þeir aðlöguðust ekki aðstæðum. mbl.is/​RAX Land­búnaðarbylt­ing­in, sem hófst fyr­ir yfir 10.000 árum, kom síðast til Norður­land­anna, af öll­um svæðum Evr­ópu.

 

Það var ekki fyrr en um 2.000 árum sem Norður­landa­bú­ar fóru að ein­beita sér að bú­skap frek­ar en veiðum.

 

Af­leiðing­in af þeirri tækni­bylt­ingu og bætt­um lífs­kjör­um var sú að fólks­fjölg­un tók mik­inn kipp. Það var sér­stak­lega krefj­andi fyr­ir forfeður okk­ar í Nor­egi, þar sem ein­ung­is um 3% landsvæðis þóttu heppi­legt til rækt­un­ar, en 97% voru meira og minna órækt­an­leg.

 

Önnur tækni­bylt­ing, sigl­inga­tækni Miðjarðar­hafs­ins, barst svo til Norður­landa eft­ir árið 600 og opnaði á þann mögu­leika að nema ný lönd, enda voru auðlind­irn­ar orðnar af skorn­um skammti heima fyr­ir. Búnaðar­hætt­ir forfeðra okk­ar breytt­ust lítið sem ekk­ert þó að þeir flyttu á nýj­ar slóðir, hvort sem það var til Græn­lands eða Íslands.

 

Bús­mal­inn hafði minna að bíta og brenna en í fyrri heima­hög­um, og nátt­úr­an var viðkvæm­ari fyr­ir beit. Vís­inda­menn sem hafa rann­sakað beina­hauga í kring­um byggðir nor­rænna manna á Græn­landi sjá til dæm­is að naut­grip­irn­ir minnkuðu jafnt og þétt, enda var farið að drýgja hina tak­mörkuðu gjöf af heyi með söl­um og þangi, allt þar til yfir lauk.

 

Á Græn­landi tóku menn ekki upp nýja tækni, með því t.d. að fara á kajök­um að veiða sel og hvali, sem Inúít­ar, sem vitað er að sam­skipti voru við, gerðu.

 

Í dag myndi eng­um heil­vita manni detta í hug að nota bú­skap­ar­hætti sem Íslend­ing­ar stunduðu fyrr á öld­um, í raun allt fram und­ir 1950, og reyna að draga fram lífið þannig.

 

Við höf­um lært nýja tækni og nýj­ar aðferðir til að hag­nýta okk­ur auðlind­ir nátt­úr­unn­ar á mun hag­kvæm­ari hátt, með minni ágangi en meiri afrakstri.

 

Bein sam­svör­un er á milli þess sem gerðist þegar land­búnaðarbylt­ing­in átti sér stað í heim­in­um fyrr á öld­um, ný lönd voru num­in og nýj­ar auðlind­ir nýtt­ar, og nú er að ger­ast þegar iðnbylt­ing­in er að iðnvæða þró­un­ar­lönd.

 

Hvort tveggja kall­ar á breytt­ar áhersl­ur og býður upp á nýja mögu­leika, með betri lífs­kjör­um fyr­ir alla.

 

Duga auðlind­irn­ar? Fólks­fjölg­un­in í heim­in­um er hröð. Þegar ég fædd­ist árið 1972 voru þrír millj­arðar manna á jörðinni og hag­fræðing­ar og vís­inda­menn í MIT gáfu út bók­ina The Lim­its to Growth, sem spáði fyr­ir um að auðlind­irn­ar myndu þverra að stór­um hluta í kring­um 2000 og lífs­kjör myndu ein­ung­is versna frá fæðing­ar­ári mínu.

 

mbl.is/​RAX Reynd­ar höfðu aðrir vís­inda­menn í Cambridge, und­ir for­ystu hag­fræðings­ins Malt­hus­ar, spáð fyr­ir viðlíka ham­förum árið 1800 þegar mann­kynið náði fyrst að fylla millj­arðinn.

 

Vill­an hjá vís­inda­mönn­un­um var sú að þeir sáu ekki fyr­ir fram­far­ir í hag­nýt­ingu auðlinda. Þeir hugsuðu með svipuðum hætti og forfeður okk­ar á Græn­landi og „keyrðu eft­ir bak­sýn­is­spegl­in­um“ eins og það er kallað í dag. Mann­kynið losaði fyrst sjö millj­arða árið 2011 og spáð er að það nái há­marki og hald­ist í kring­um tíu

 

millj­arða um og eft­ir árið 2040. Tækni­fram­far­ir gera þessa fólks­fjölg­un mögu­lega. Við sjá­um hvernig verið er að færa sam­fé­lög í Suður-Am­er­íku, Asíu og Afr­íku til nú­tím­ans og iðnvæða þau.

 

Því fylg­ir mynd­un borga, en stór­borg­um fjölg­ar nú gríðarlega hratt. Borg­ir eru hag­kvæm­ari en dreifðar byggðir, þær nýta bygg­ing­ar­efni, innviði og orku bet­ur en aðrar teg­und­ir bú­setu.

 

Eins er þjón­ustu­fram­boð mun meira og við sjá­um um all­an heim hvernig fólk flykk­ist úr sveit­um til borga. Það er ekki síst aukið jafn­rétti kynj­anna sem ýtir und­ir þessa þróun, því að sveit­ir bjóða mun fleiri störf sem kalla á lík­am­legt erfiði og kon­ur sækja síður í slík störf.

 

Eins veld­ur auk­in áhersla á upp­eldi og þroska barna því að fjöl­skyld­ur flytja til borga, því að fram­boð á mennt­un og afþrey­ingu þar er allt annað og meira. Árið 2008 var fyrsta árið í mann­kyns­sög­unni þar sem meiri­hlut­inn bjó í þétt­býli, sem er gríðarleg breyt­ing á aðeins einni öld.

 

Auðvitað er ekki allt já­kvætt við borg­ir, og þær henta ekki öll­um, en það má segja að nátt­úr­an njóti góðs af þeim, því að auðlind­irn­ar duga bet­ur og álag á um­hverfið minnk­ar. Það stend­ur samt eft­ir að mann­kynið hef­ur aldrei haft það betra en nú.

 

Mennt­un­ar­stig hef­ur aldrei verið hærra, fá­tækt og ung­barnadauði aldrei verið minni og jafn­rétti aldrei verið meira. All­ir helstu mæli­kv­arðar á lífs­gæði sýna það sama.

 

Og ekk­ert bend­ir til þess að sú þróun sé að snú­ast við. Borg­ir vaxa hvað hraðast í Kína á næstu ára­tug­um.

 

Af þeim 14 nýju borg­um sem bæt­ast í hóp stór­borga á næsta ára­tug eða svo er talið að átta verði í Kína og aðeins ein í hinum vest­ræna heimi; Chicago.

 

Eins vaxa borg­ir sér­stak­lega hratt í Pak­ist­an og á Indlandi. Það eru þessi svæði sem helst vant­ar þær auðlind­ir sem norður­heim­skautið hef­ur upp á að bjóða.

 

Ólíkt Norður-Am­er­íku, sem er sjálfri sér næg um orku, vex orku­inn­flutn­ing­ur gríðar­hratt í Asíu og mun halda áfram að vaxa um fyr­ir­sjá­an­lega framtíð.

 

Suður-Am­er­íka er að vinna úr ný­upp­götvuðum orku­auðlind­um, sem og Afr­íka. Inn­flutn­ing­ur Asíu á hrávör­um til upp­bygg­ing­ar hef­ur vaxið ótrú­lega á síðustu þrem­ur ára­tug­um og það mun vænt­an­lega hægja á þeim vexti, en eft­ir­spurn­in verður áfram mik­il.

 

Það blas­ir því við að Asía ætti að hafa mik­il viðskipti við norður­heim­skautið; heims­álf­una vant­ar það sem við eig­um. Gagn­kvæm­ur ávinn­ing­ur viðskipta Ef við skoðum út­flutn­ing Íslands til annarra ríkja norður­heim­skauts­ráðsins er hann af­skap­lega tak­markaður.

 

Ástæðan er ein­föld; við eig­um sömu auðlind­irn­ar. Þjóðirn­ar í hánorðri eiga of­gnótt af sum­um auðlind­um en eng­ar af öðrum. Við þurf­um því að eiga viðskipti við aðila sem eru í öf­ugri stöðu við okk­ur en ekki þeirri sömu.

 

Með því að flytja til dæm­is út fisk til Jap­an en flytja inn hrís­grjón þaðan má með sönnu segja að við séum að nálg­ast það að fram­leiða hrís­grjón. Það gef­ur auga­leið að viðskipti sem þessi fela í sér gagn­kvæm­an ávinn­ing.

 

Ef við skoðum auðlind­ir norður­heim­skauts­ins er það síðasta auðlinda­ríka svæði jarðar­inn­ar sem er að mestu ókannað. Þær kann­an­ir sem gerðar hafa verið benda þó til gríðarlegs magns auðlinda. Þannig er talið að norðan heim­skauts­baugs séu um 15% alls land­næðis jarðar og um 20% allra orku- og námu­auðlinda.

 

Þá eru gríðarleg­ar vatns­birgðir ótald­ar. Á norður­heim­skauts­svæðinu búa ein­ung­is um fjór­ar millj­ón­ir manna. Í Reykja­vík, sem er nyrsta höfuðborg heims, býr ríf­lega einn af hverj­um tutt­ugu sem ann­ars byggja svæðið.

 

Á Íslandi eru síðan þróuðustu innviðir sem um get­ur á svæðinu; þar sem ís­laus­ar hafn­ir eru allt árið um kring, alþjóðleg­ur flug­völl­ur með flug til allra landa Norður­heim­skauts­ráðsins, öfl­ugt heil­brigðis­kerfi, sendi­ráð frá öll­um ríkj­um norður­heim­skauts­ráðsins og flest­um áheyrn­ar­ríkj­um, gríðarlega öfl­ugt raf­orku­kerfi og mik­il sér­fræðikunn­áttu við sigl­ing­ar, verk­leg­ar fram­kvæmd­ir og þjón­ustu í þess­um heims­hluta.

 

Ísland hef­ur þróuðustu innviði norður­heim­skauts­ins, enda voru Íslend­ing­ar miðstöð þjón­ustu á Norður-Atlants­haf­inu um alda skeið á Þjóðveldis­öld, eins og Helgi Guðmunds­son fer vel í gegn­um í merki­legri bók sinni Um haf inn­an.

 

Flutn­ing­ar eru for­senda vel­meg­un­ar. Fremsti hag­fræðing­ur sög­unn­ar varði heil­um kafla í upp­hafi bók­ar sinn­ar í að fjalla um flutn­inga. Í þriðja kafla Auðlegðar þjóðanna (1776) seg­ir Adam Smith að hægt sé að flytja 15 sinn­um meiri farm, með sama til­kostnaði, ef not­ast er við sigl­ing­ar frek­ar en far­ar­tæki á landi. Enda gef­ur það auga­leið að viðnámið í vatni er mun minna en á landi, og margra tonna skip er hægt að hreyfa með handafli eða vindafli.

 

Flutn­ing­ar eru und­ir­staða viðskipta, því án þeirra þyrftu hvert svæði að stunda sjálfsþurft­ar­bú­skap og gæti ekki notið gagn­kvæms ávinn­ings við­skipta.

 

Þannig eru flutn­ing­ar und­ir­staða verka­skipt­ing­ar, sem aft­ur er und­ir­staða vel­sæld­ar. Þegar flutn­ing­ar til og frá Íslandi lögðust af eft­ir að Þjóðveldið leið und­ir lok hófst erfiðasta lífs­kjara­skeið þjóðar­inn­ar. Það var ekki fyrr en ein­ok­un­ar­versl­un var aflétt og Íslend­ing­ar tóku flutn­inga í eig­in hend­ur með stofn­un Eim­skipa­fé­lags­ins að lífs­kjör­in tóku aft­ur að batna.

 

Vest­ur-Íslend­ing­ur­inn Vil­hjálm­ur Stef­áns­son (1879-1962) var eins og marg­ir land­ar hans upp­lýst­ur um gildi flutn­inga.

 

Það sem hann sá þó, en aðrir ekki á sín­um tíma, var hvernig nýtt Miðjarðar­haf gæti mynd­ast á Norður-Íshaf­inu, þegar menn færu að sigla þar á milli þeirra þriggja heims­álfa sem þar liggja að, líkt og Grikk­ir og aðrar þjóðir höfðu tengt sam­an Asíu, Afr­íku og Evr­ópu á Miðjarðar­haf­inu.

 

Vil­hjálm­ur sá einnig fyr­ir að flug myndi hefjast yfir norður­pól­inn, enda eru vega­lengd­ir þar langt­um styttri á milli heims­álf­anna en að fara með miðbaug. Vil­hjálm­ur var vin­ur Wright-bræðra og þekkti vel Char­les Lind­bergh.

 

Að lok­um fór svo að hann var ráðgjafi Banda­ríkja­stjórn­ar og Pan Am-flug­fé­lags­ins, sem fyrst hóf flug­ferðir um pól­inn. Einn stærsti frakt­flug­völl­ur heims er Ted Stevens í Anchorage í Alaska.

 

Sá flug­völl­ur er í 300.000 manna borg í fylki sem tel­ur ein­ung­is 700 þúsund manns og er hið tor­fær­asta í Banda­ríkj­un­um.

 

En hvað ræður þessu? Það er að sjálf­sögðu hnatt­ræn staða vall­ar­ins, Kyrra­hafs­meg­in í Banda­ríkj­un­um á 61. breidd­ar­gráðu.

 

Það er hent­ugt fyr­ir vör­ur sem koma t.d. frá Suður-Kór­eu, Jap­an, Taív­an og Kína að hafa viðkomu í Anchorage og þaðan fara vör­urn­ar áfram yfir pól­inn, annaðhvort til aust­ur­strand­ar Banda­ríkj­anna eða Evr­ópu.

 

Þegar Sov­ét­rík­in lokuðu flug­helgi sinni var flug­völl­ur­inn einnig mjög um­svifa­mik­ill í farþega­flugi og slík­ir flutn­ing­ar gætu færst í auk­ana á nýj­an leik.

 

Á Íslandi höf­um við Kefla­vík, með sömu hnatt­rænu stöðu Atlants­hafs­meg­in og Ted Stevens hef­ur Kyrra­hafs­meg­in, en ei­lítið norðar á 64. breidd­ar­gráðu. Sá völl­ur þjón­ar nú 3,8 millj­ón­um farþega á ári, en Reykja­nes­bær, sem völl­ur­inn stend­ur við, tel­ur um 14 þúsund manns.

 

Fyr­ir nokkr­um ára­tug­um hefði þetta þótt ótrú­legt. En hægt er að sjá fyr­ir sér enn meiri um­svif í dag, bæði með frakt og farþega. Nefna má í því sam­bandi að fríversl­un­ar­samn­ing­ur við Kína tók gildi 1. júlí, sá fyrsti sem gerður var við Evr­ópu­ríki.

 

Nýja-Sjá­land kláraði fríversl­un­ar­samn­ing sinn við Kína árið 2008 og hef­ur versl­un land­anna þre­fald­ast í kjöl­farið, þannig að og í dag hef­ur Kína tekið fram úr Ástr­al­íu sem stærsti viðskiptaaðili Nýja-Sjá­lands.

 

Til gam­ans má geta þess að flug­leiðin frá Nýja-Sjálandi til Sj­ang­hæ er um 9.400 kíló­metr­ar en frá Íslandi 9.000 kíló­metr­ar, það er sem sagt styttra á milli Sj­ang­hæ og Kefla­vík­ur en Sj­ang­hæ og Auckland! En það er ekki bara í flug­inu sem gríðarleg þróun hef­ur átt sér stað síðustu ára­tugi.

 

Með gáma­bylt­ing­unni, sem hófst með upp­finn­ingu Malcolm Mc­Le­an (1913-2001) um miðjan 6. ára­tug­inn, lækkaði flutn­ings­kostnaður heims­ins um 95%.

 

in, sem lít­ur ansi hvers­dags­lega út, hafi breytt hnett­in­um í eitt markaðssvæði. Nú gátu lönd í Suðaust­ur-Asíu komið sér inn á hinn áður lokaða vest­ræna markað með nán­ast all­ar vör­ur.

 

Viðskipt­in blómstruðu og verka­skipt­ing­in jókst, sem aft­ur leiddi til stökk­breyt­ing­ar á lífs­gæðum þess­ara áður lokuðu landa.

 

Nú er því svo fyr­ir komið að Kína er um­svifa­mesti aðil­inn á alþjóðamarkaði eft­ir að hafa tekið fram úr Banda­ríkj­un­um og er orðið um­tals­vert um­svifa­meira en Evr­ópu­sam­bandið.

 

Meiri hag­vöxt­ur í Kína mun að öll­um lík­ind­um leiða til þess að um miðjan næsta ára­tug verður landið með meiri þjóðarfram­leiðslu en Banda­rík­in. Sá vöxt­ur er drif­inn áfram af alþjóðaviðskipt­um og ekk­ert land heims­ins er jafn viðkvæmt fyr­ir alþjóðleg­um áföll­um og Kína, enda er alþjóðlegi hluti hag­kerf­is­ins marg­falt stærri en hjá Banda­ríkj­un­um og ESB.

 

Sú mynd sem marg­ir hafa af Kína, að það geti leyft sér allt á alþjóðamarkaði í skjóli stöðu sinn­ar, er röng og ætti miklu frek­ar við um Banda­rík­in, sem eru alltaf að kom­ast nær því að verða sjálf­bær um allt.

 

Sam­starf er nauðsyn­legt Kan­ada og Banda­rík­in hafa mjög þróaðan námuiðnað og olíu- og gas­vinnslu.

 

En þessi lönd eiga líka nóg af slík­um mögu­leik­um heima­fyr­ir og þurfa ekki að sækja tæki­fær­in annað og hafa stund­um hrein­lega ekki mann­skap eða tæki til þess. Græn­land og Ísland búa ekki yfir þess­ari þekk­ingu og reynslu.

 

Hverj­ir eru lík­leg­ast­ir til að bjóða sig fram til sam­starfs við okk­ur? Eru það ekki ein­mitt þjóðir Asíu sem vant­ar auðlind­irn­ar og hafa þekk­ing­una á námu- og olíu­vinnslu? Íslend­ing­ar eru stolt­ir af sjáv­ar­út­veg­in­um. Enda vand­fund­in hag­kvæm­ari eða þróaðri at­vinnu­grein á land­inu, eða alþjóðlega.

 

Sjáv­ar­út­veg­ur á Íslandi var ekki burðar­mik­ill þangað til er­lend­ir aðilar komu til Íslands með sam­starf í huga. Skosk­ir bræður settu upp vél­skipa­út­gerð í Hafnar­f­irði í upp­hafi síðustu ald­ar og réðu Íslend­inga til vinnu, sem þá sóttu sjó­inn á ára­bát­um.

 

Það var fyrsti vís­ir­inn að tog­ara­út­gerð lands­ins, sem hef­ur skapað gríðarleg verðmæti. Það leið ekki á löngu fyrr en Íslend­ing­ar voru farn­ir að reka sín fyr­ir­tæki al­ger­lega sjálf­ir, og kaupa fyr­ir­tæki alþjóðlega á þessu sviði.

 

Eins hef­ur út­flutn­ing­ur á hug­viti tengdu sjáv­ar­út­vegi alltaf verið að aukast. Það er ekk­ert sem seg­ir að Íslend­ing­ar geti ekki með alþjóðlegu sam­starfi tekið upp aðrar iðnir.

 

Eins er hægt að nefna dæmi frá frænd­um okk­ar í Fær­eyj­um þar sem þjón­usta við ol­íuiðnað er hlut­falls­lega svipuð að stærð og út­gerð á Íslandi. Fær­ey­ing­ar hafa byggt hratt upp sína þekk­ingu með alþjóðlegu sam­starfi á tveim­ur ára­tug­um, og það þrátt fyr­ir að eng­in olía hafi fund­ist þar enn.

 

Er ábyrgt af smærri lönd­um að segja hrein­lega „við get­um þetta ekki og ætl­um ekk­ert að gera í þessu“? Er ábyrgt að selja bara leyfi til námu- og olíu­vinnslu og gera ekk­ert til að reyna að yf­ir­færa þekk­ing­una sem því fylg­ir? Mér finnst ábyrgt að taka þátt, fyrst með tak­mörkuðum hætti, kynn­ast grein­inni og sjá hvaða mögu­leika þjóðin hef­ur til þátt­töku.

 

Það hlýt­ur alltaf að vera betra að fjölga arðbær­um at­vinnu­grein­um lands­ins, slíkt minnk­ar sveifl­ur og eyk­ur at­vinnu­mögu­leika lands­manna og þar með lífs­gæði.

 

Mann­kynið býr í norðri og fær­ir sig norðar Ein­ung­is þriðjung­ur land­næðis jarðar er sunn­an miðbaugs en tvö­falt meira landsvæði er norðan hans.

 

Mann­kynið býr þó að lang­mestu leyti norðan miðbaugs, níu af hverj­um tíu íbú­um jarðar­inn­ar. Efna­hags­lífið og um­svif­in eru því að lang­mestu leyti fyr­ir norðan. Hvað flutn­inga á milli landa varðar eru sigl­ing­ar sem fyrr ódýr­asti flutn­inga­mát­inn.

 

Þegar við bæt­ist að stærsta hluta ónýttra auðlinda jarðar er að finna á sama svæði er ljóst að skipaum­ferð og flug­um­ferð eiga eft­ir að aukast gríðarlega á næstu ára­tug­um.

 

Er þá al­veg sama hvort horft er til flutn­inga á milli heims­álfa um Norður-Íshafið, á milli Kyrra­hafs og Atlants­hafs, eða til þess að nýta nátt­úru­auðlind­ir svæðis­ins með strand­sigl­ing­um.

 

Þegar nýta á auðlind­ir fjarri íbúa­byggð er ekki lausn­in, eins og áður var, að flytja þangað fjölda fólks og byggja upp sam­fé­lag.

 

Tækn­in í dag býður upp á mun greiðari sam­göng­ur og þegar nýta á t.d. námu, sem oft tæm­ast á 20 árum, borg­ar sig ekki að leggja raf­kerfi, byggja upp þorp, heil­brigðis­kerfi og alla þjón­ustu sem vant­ar held­ur er not­ast við þá þjón­ustumiðstöð sem næst er.

 

Hvað varðar Atlants­hafs­hlut­ann af norður­heim­skaut­inu bjóða fáir staðir upp á meiri mögu­leika en Ísland. Ísland á að læra af sög­unni.

 

Við erum að sjá svipaðar breyt­ing­ar alþjóðlega og ýttu forfeðrum okk­ar frá Nor­egi og norður á bóg­inn, en í dag er það iðnvæðing heims­ins frek­ar en út­breiðsla land­búnaðar.

 

Við vit­um að norður­slóðasókn­in held­ur áfram og við þurf­um að hug­leiða hvort við vilj­um taka þátt í þeirri

 

sókn eða láta öðrum hana eft­ir og hafa þar með ekk­ert um fram­haldið að segja./////////////////////////////////////////Svo mörg voru þau orð um þessa umbyltingar á Norðurslóðum og mengun heimsins,um þetta er sko ekki búið að ræða nema byrjun starfsins,og þar eru ekki fá mál sem þarf að ræða,og menn ekki á eitt sáttir um,og mikið meira en það,en svona er þetta, og ef menn, lesa pistil Mogga  um þetta,eru þeir eins og ég eigulega, kannski engu nær en þetta er samt byrjunin, og þar kannski það sem segir okkur,"Hálfnað verk þá hafið er" segir máltækið og það er mjög  svo eftirtekta vert,Mengunina er mjög stór þáttur í þessu, og við sennilega mengum manna mynnst að ég held,það gerir heita vatnið og kyndingu sem við notum til upphitunar og einnig,hefur mengun bifreiða tekið skart á málum,og eina sem við gerum sem aðrir Skipin og Flugvélarnar,og það eykst en ekki minkar!!! En þetta er bara sagt til að verja okkur umferðasóðana,sem við erum stundum kölluð,ekki vil ég taka undir þetta,en margt má bæta og gera til að bæta okkur. En það eru löndin í austrinu sem maður hefur áhyggjur af Kína Indland og nokkur fleiri Ríki sem byggjast ört upp,en svona mun þetta verða á þessum fundum árlega,og komst að samkomulagi ,sem stefnt er að o,g verður að vera,og svo ég mynnist nú á Forseta Vorn Ólaf Ragnar Grímsson sem stendur fyrir þessu á hann þakkir skilið og aðrir einnig//Halli gamli

Norðurslóðasókn